ብመኮነን ተስፋይ
ሳልሳይን ናይ መወዳእታን ክፋል
ኣቶ ገብረየሱስ ካሕሳይን ኣቶ ገብረመድህን ሓጎስን ኣብ ዓመታዊ በዓል ቅዱስ ሚካኤል ሰገነይቲ ብ1959 ዓ.ም.ፈ ኣብ ኣደራሽ ካህናት እናበልዑን እናሰተዩን ከምዚ ክብሉ ተዋዘዩ፡- መጀምርያ ማሰ ዝበሉ ኣቶ ካሕሳይ ኢዮም፡፡
ወዲ ብላታ ሓጎስ በዓል ገፊሕ ደገ በዓል ገፊሕ ሩባ
ወዲ ግራዝማች ተኪኤ ንጉስ እንዳባ
ኣብዘይ ከዳ ዘይብሉ ኣብ ዘይነጥባ
ኣንታ ዘይትኹኩድልና ኣብቲ ህድሞኡ ብመስነባ
ሰበይቲ ኣላቶ ማርያም ትመስል ምስ ጉልባባ
ስለዝ ሰኣነት ናብዪ ብኽንክን ዝሕብሕባ
ምእንቲ ምስ ቆልዑታ ከይትሳቐ ብስእነት ዓጸባ
ኣብ ወዳ ናብ ኣዲስ ኣበባ ትኸይድ ከትመጽእ ናይ ዓመት ቀለባ፡፡
ኣቶ ገብረየሱስ ካሕሳይ ቀይሕ ቁንጹብ’ዮም ኔሮም። ነዚ ኣመልኪቶም ከኣ ኣቶ ገብረመድህን ሓጎስ ከምዚ ክብሉ መለሱ፡-
ወዲ ካሕሳይ ወዲ ድግና ዝበለጹ
ወዲ ሸውዓተ ከንተብቲ ክዛረቡ ዘይርበጹ
መሓውሩ ዘይነውሕ ካብ መሓውር ምጹ
ከም ሽጉርቲ ንቑልቁል ተሃኒጹ
ኣድጊ ዝጽዕን ዱኳ ረጊጹ።
ኣንታ ወዲ ካሕሳይ ኩሉ ዝፈለጦ
በዓል ማይ ሕማቖ ኩሉ ዝፈልጦ
ሞባእ ሂቡ ሸይጣን ተሻየጦ
ዕስራ ዘንስቱ ከም ወጠጦ፡፡
ኣብ ካልእ ኣጋጣሚ’ውን ኣቶ ገብረመድህን ሓጎስን ኣቶ ሞሳ ክፍላይን ተሸማጢጦም ኔሮም፡፡ እቲ ኣጋጣሚ ኣብ ዓመታዊ በዓል መድሃኒ ኣለም ኣኹሩር ኢዩ። እቲ ቦታ ከኣ ኣብ ኣብ ኣደራሽ ህድሞ ኣቶ ገብረማርያም እማን ነበረ፡፡ ማሰ ንምጅማር ሜስ እናተሰትየ ኣረቂ ጎርዳዕ እናበሉ እንከለው’ዮም ኣቶ ሞሳ ክፍላይ ንኣቶ ገብረመድህን “ንበልዶ” ዝበልዎም፡፡ ኣቶ ገብረመድህን ከኣ ንስኻ ንበል ካብ በልካስ ንስኻ ጀምር በሉዎም፡፡ በዚ ከኣ ኣቶ ሞሳ ክፍላይ ከምዚ ክብሉ ጀምሩ፡-
ወዲ ተስፋንኪኤል ኢኻ ሃብቱ ኣብ ጸንዓደግለ ዝፈሰሰ
ወዲ ብላታ ሓጎስ ኢኻ ሃብቱ ኣብ ምድሪ ቤት ዝፈሰሰ
ደድሕሪ ካህናት ከይዱ ዝፈስፈሰ
ካብ መሳትኡ ንድሕሪት ዝተመልሰ
ባሕሪ ደጉዓ እንተሓረሰ፡ እንተ ኣደፍረሰ
ምህርቱ’ኳ ዘይኣኽላ ክልተ ምሰ፡፡
ኣቶ ገብረመድህን ሓጎስ ከኣ ከምዚ ብምባል መለሱ፡-
ኣንታ ወዲ ክፍላይ ኢኻ ዝያዳ
ወዲ ጉላይ ኢኻ ዝያዳ
ሓረሮ ትመስል ለበዳ
ትንባኾ ዝቐለብካ ከም ይሁዳ
ሒዶት ዝእቶትካ እንቃዓ ዛንገዳ
ሳላ ጸንዓደግለ ተኺድንካ ጻዕዳ።
እዘን ቀዳመይትን ራብዓይቲን ማሰ ኣብ መጽሓፈይ መጽሓፍ እዝኒ መሰታ ቐዳሞት ዝሰፈራ ኽኾና እንከለዋ፡ እታ 2ይትን 3ይትን ግን ኣብ ስዊዘርላንድ ዝነብር ወዲ ማሰኛ ኣቶ ገብረመድህን ሓጎስ ማለት ኢሳያስ ገብረመድህን ዝለኣኸለይ ኢየን። ኣቶ ኢሳያስ ብዘይካ’ዚ፡ እዚ ዝስዕብ ማሰ’ውን ልኢኹለይ ኢዩ’ሞ ኣቐዲመ ብስም ኣነበብቲ ከመስግኖ ይፈቱ፡፡
* * *
ኣቶ ሃይለ ኣስገደ ማሰኛ በዓል ኣውህነ ኣብ ዓዶም እንከለው ኣደም ሳልሕ ዝበሃል ተጋዳላይ ናብ ገዝኦም ይመጽእ ምስኦም ይዝትን በሊዑ ሰትዩ ከኣ ይኸይድን ነበረ፡፡ ሓደ መዓልቲ ከም ቀደሙ ኣብ ገዝኦም ኣምስዩ በሊዑ ሰትዩ ቅድሚ ምኻዱ ከምዚ ኢሎም ማሰ በልሉ፡
ኣደም ሳልሕ ሃለኽለኻ
ኣብ ጸልማት ዝነብር ኣብ በረኻ
ሂል ክትብል ማርያም ተሰንኻ
ሰብኣይ ሰብኡት ከም ኣቦኻ
እትነብር ስሒልካ ጉራዴኻ
ንወለዲ ኣይትበድል ዝወደይ ሓደራኻ።
ጸንዓደግለ ይኸይድ ይብሎም ኣብልዑኒ
ንዓረት ንዝባንቡር ይመጽእ እናበለ ሃቡኒ
ኣታ ኣነ’ውን ከምኡ ገቢረ ክበልዕ ደስ ይብለኒ
እዛ ምስጢር እንዶ ግዳ ንገረኒ
እንተዘየሎ ንስኻ ብጠበንጃ ኣነ ብእምኒ
ክንዛበጥ ኢና፡ ኣብ እትመጻሉ ድራረይ ክተሕድገኒ
ኣቦኻ እየ ጽን በለኒ
ወላድኻ እየ ኣይትንዓቐኒ
እንካ ተቐበላ እዛ ንእሽቶ ምኽሪ ዘላትኒ።
እዚ ጎቦ ትርእዮ ዘለኻ
እዚ መንገዲ እትረግጾ ዘለኻ
ኣፍ ኣለዎ ብድሕሬኻ
ኣታ ኣደም ሳልሕ ወደይ ንስኻ
ከም ቀደም ከይመስለካ እንዳቦኻ
ኩሉ ከንፈሩ ተቐዲዱ’ዩ ዋላ እዚ ዘሎ ምስኻ ።
ኣደም ሳልሕ በቲ ማሰ ኣስተንቲኑን ሓዚኑን ከደ
ማሰኛ ባሻይ ሃይለ ኣስገደ (ምንጪ ስእሊ መጽሓፍ እዝኒ መሰታ ቐዳሞት)
ካልእ ግዜ ከኣ ኣብ ጎደቦ ዓዲ ቐብሪ ስለዝነበረ ኣብቲ ቀብሪ ከምዚ ኢሎም ኣልቀሱ፡
መንእሰይ ወደይ ክብሪ
ካብ ብንግሆኡ እትጽየቕ ጸብሪ
ጎተናኻ እንዶ ግዳ ኣይትስንትሪ
ኣቲ ግዜ ሎምስ ኮይንኪ መሰነይታ ነውሪ
ኣረ መገዱ ኮይንኪ ንዓማጺ መሰጋጋሪ
ኣቋራጭ ኮይንኪ ንቖልዓ ብዝኽትምና ክትከትሪ
ከተማ እንተኸድካ መግረፍቲ ብቐትሪ
ኣብ ዓድና ከኣ ብጸልማት ብበትሪ
ደልሃመት ተኸዲና እዛ ናይ ኣቦና ምድሪ።
ከይንዛረብ ብኹሉ ተለጉምና
ከይነ እዊ ዝሰምዕ ስኢና
መሃየትና ጠፊኡ ብኸትሪ ተዘኒብና፡፡
መልሓሰይ ብዙሕ ኣይትለፍልፊ
ጎቦ ጎቦ ዝኸይድ ኣሎ ጸድፊ ጸድፊ
ከይሰምዓኪ ተመን ኢዩ ተናዳፊ።
ኣቶ ሃይለ ኣስገደ ኩሉ እቲ ዝበልዎ ብተጋደልቲ ናይ ጀብሃ ተስምዐ፡፡ ከምቲ ልሙድ ድማ ብለይቲ መጽዮም “ብጸልማት ኣጎልቢብኩም ብጸድፍን ተመንን ገሊጽኩምና ከተብቅዑ ምስ ጸላኢ ሓደ ጌርኩምና፡ ኣብ ምንታይ ክፍእኩም ከም ዝወዓልና ከተረድኡና ኢና መጺና ዘለና” በልዎም። ንስም ከኣ ከም ኣደም ሳልሕ ሸልል ዝብልዎም መሲሉውም ደፊሮም መለሱሎም፡፡ ሽዑ እቶም ተጋደልቲ ካብ ገዛ ኣውጺኦም ብበትሪ ከትኪቶም ሓደ ዓይኖም ኣስኣኑዎም፡፡ በዚ ምኽንያት ከኣ ባሻይ ሃይለ ዓዲ ገዲፎም ኣብ ኣስመራ ንዝተወሰነ ኣዋርሕ ተቐሚጦም ናብ ዓዲ ተመልሱ እሞ ከምዚ ኢሎም ከኣ ኣውሎ በሉ፡-
ብዘይ ፈጸምናዮ ተወንጂልና
ብብሕቲ ብጽሞና
መጽፋዕትን በትርን ኮይኑ ምግብና
እዞም ተጋደልቲ ደቅና
ሓለይቲ ንነጻነትና
ግዱሳት ከምዚኦምሲ ነይረኣና
ቀትሪ ኣብ በዓትና
ለይቲ ኣብ ገዛና
ኮይኖም ብሕቡእ ኣጥፊኦሞ ኣዒንትና
ብበርደግ በርደግ ከየማስኑና
ጸሎትን ንግበር ናብ ፈጣሪና
ብኽእለቱ ቀይዱ ክኣሰረልና
ብምሕረቱ ሰላም ከውርደልና
ንጸልማት ዝኽዳኑ ከም ይሁዳ ከጥፋኣልና
ንለምን ንእግዚኣብሄር ንፈጣሪና፡፡
ባሻይ ሃይለ ኣስገደ ነዚ ምስ በሉ ናብ እንዳ ሽንቲ ዝኸዱ መሲሎም ምሉቕ ኢሎም’ዮም ናብ ኣስመራ ኮይዶም፡፡ ኣብኡ ከኣ ንዝተወሰነ ዓመታት ተቐሚጦም ነበሩ፡፡
የቐንየለይ !
ምንጪ ጽሑፍ
1. መጽሓፍ ማሰን መልቀስን እዝኒ መሰታ ቐዳሞት (ብመኮነን ተስፋይ፡ ጸሓፊ እዚ ጽሑፍ)
2. ጽሑፋት ኣቶ ኢሳያስ ገብረመድህን ሓጎስ (ስዊዘርላንድ)
3. ቃለ መጠይቕ ምስ መላቓሳይ ኣቶ ጠዓመ ደስታ ሃይሉ