ሰላም ተኸታተልቲ ዛራ ጥበባት፡ ንሎሚ ሓንቲ ጽሕፍቲ ሒዘልኩም ቀሪበ ኣለኹ። እዛ ጽሕፍቲ ካብ ውሽጢ ኤርትራ ካብ ወዲ 75 ዓመት ኣቶ ዘርኡ ተሰማ ሓጎስ ዝተላእከትለይ እያ። ኣቶ ዘርኡ “እዝኒ መሰታ ቀዳሞት” ትብል መጽሓፍ ናይ ማሰ ወጽያ ኣላ ምስ ሰምዑ ናብ ኣሚሪካ ደዊሎም ከምዚ ትብል መጽሓፍ ስደዱለይ ብምባል ነዛ መጽሓፍ ብመንገዲ ፈልጥቶም ኣቢሎም ካብ ኣማዞን ከም ትእዘዘሎም ብምግባር ኣብ ኢዶም ከም ትበጽሕ ጌሮም። ነታ መጽሓፍ ድሕሪ ምንባብ ድማ እዚ ዝስዕብ መኣረምታን ገለ ኣብቲ መጽሓፍ ክወጽእ ዝነበሮ’ሞ ኣነ ዘየካተትክዎ ነጥብታት ብዓቢ ተገዳስነት ጽሒፎም ሰዲዶምለይ ኣለው። ነዚ ዝጸሓፉለይ ጽሑፍ ብዘይ ገለ መኣረምታን መወሰኽታን ከም ዘለዎ ናብ ኣናባቢ ከቕርቦ ዝኽእል እንተኾይነ ፍቓዶም ምስ ሓተትኩ፡ ሰባት እንተንበብዎ ሕጉስ ከም ዝኾኑ ሓቢሮሙኒ። ብመሰረት ፍቓዶም ከኣ እንሆ ናባኹም የብሎ። ሰናይ ንባብ !!
ዘርኡ ተሰማ ሓጎስ (ኣብ 2014 ዕድመ 75)
2ይን ናይ መወዳእታን ክፋል
ኣብ ገጽ 255 ዒጥባኖ ተባሂሎም ዘሎዉ ሰብኣይ ኣኸስቲኖም ኢዮም ነይሮም ስሞም ድማ ኣቦይ መብራህቱ ኢዮም ዝበሃሉ ነይሮም። ፍሉጥ ማሰኛን ኣልቃሳይን ክእ ኢዮም ነሮም፣ ዓዶም ዓዲ ሕሾ ሽመዛና ከባቢ ሰንዓፈ ኢዩ። እቶም ዝጸርፉዎም ዘሎዉ ድማ ብላታ ጠዓመ ኢዮም ዝበሃሉ ኣረገን ቤት መጣዕ ኢዩ ዓዶም። ኣቦይ መብራህቱን -ኣቦይ ሃብቱን ኣቦይ ጭሮምን ኣዕሩኽን ቀንዲ ደገፍቲ ደጊያት ባህታን ኢዮም ነይሮም። ብላታ ጠዓመ ድማ ንራእሲ ስብሓት ኢዮም ዝድግፉ ነይሮም። ደጊያት ባህታን ራእሲ ስብሓትን ኣንጻር ኢዮም ነይሮም።. ስለዚ ራእሲ ስብሓት ንደጊያት ባህታ ከገብሩ ንኤርትራ ክወሩ ኢዮም ዝዳሎዉ ነይሮም። እዞም ሰለስተ ኣዕሩኽ ምስ ብላታ ጠዓመ ኣብ መርዓ ኢዮም ተራኺቦም። ሽዑ ኣቦይ ሃብቱ ብከምዚ ዝስዕብ ማሰ ንብላታ ጠዓመ ወቒሶምዎም።
ጣዕሙ ከመይ ኢኺ ጣዕሙ
እንታይድኣ ኣስናንኪ ተጓህሚሙ
ጎይቶትኪ ያኢ ይሓስቡሎዉ ንኤርትራ ክሃርሙ
ንገርዮም ሕማቕ ሓሳብ’ዩ ሕማቕ’ዩ ሕልሙ
ኤረ ንገሪዮም ንኤርትራ ምህራም ከይሓልሙ
ኤረ እንተደልዮም ንትግራዮም ይደርገሙ
እንተደልዮም’ውን ንዓደምሓራኦም ይደርገሙ
ወይዞም ሓነቕቲ ኣኽላባት በላዕቲ ደማሙ።
ከምኡ’ውን ኣቦይ ጭሮምን ኣቦይ መብራህቱን ምስ ደጋገሙዎም ኣቦይ ጠዓመ ሓሪቖም እታ “ ዕጥባኖ” ትብል ማሰ ኢሎም።
ኣቦይ መብራህቱ ከኣ ፣-
ኣታ ኣነ ድኣ ኮይነ ሕሉፍ ምዖ
ኣነ ድኣ ኮይነ’ምበር ሕሉፍ ምዖ
ንማሰ’ዶ ኣስላማይ የድምዖ
ኢሎም መለሱሎም ይበሃል።
ኣብ ገጽ 266 ጭፍን ተባሂሎም ዘሎዉ ሰባእይ ባሕሪነጋሲ ጨፈና ሃይሉ ሓዎም ንባሕሪነጋሲ ደበና ( ማለት ሓውቦኦም ንቀናዝማች ሃይለማሪያም ደበና ኣብ ገጽ 89 ጠቒስካዮም ዘሎኻ) ኢዮም። ፍሉጥ ሹመኛ 7 ሎጎ ዝነበሩ ኮይኖም ብልግሶምን ጣዕሞምን ህዝቢ ይፈትዎም ስለ ዝነበረ ( ጭፉን) ኢሉ ይጽውዖም ነይሩ።
ኣብ ገጽ 207 እታ ቀለሙ ዝተባህለት ኣድጊ ናይ ኣቦሓጎይ ከንቲባ ሓጎስ ኢያ ነይራ። መልቀሳይ ድማ ኣቦይ ወለድንግል ኢዮም። ከንቲባ ሓጎስ ኣልቅሰላ ኢሎም ምስ ኣገደድዎም ኣልቂሶሙላ። ዳሓር ግን ምስ ኮረዩሎም ( ኣንታ ጎይታና ከንቲባ እዚ ኩሉ እትገብሮ ሓይልስ ነቶም ደቂ ደቅኻ ኣይትሓስበሎምን ድኻ ) ምስ በሉዎም ኣነ ኣባስበር ደቂደቀይ እንተሕሚቐን ያሒት ጨው ይጽዓኑወን ኢሎም ይበሃል።
ተወሳኺ
1.ኣቦይ ጭሮም ሓያል ማሰኛን መልቀሳይን ኢዮም ነይሮም። ሓደ እዋን ሓነይታ ወለንኪኤል ዝበሃሉ ሓያል ሰብኣይ ኣብ በረኻ ብጸላእቲ ይቕተሉ’ሞ ( ዓደነጎ ኣብ ዝተባህለ ቦት ዓዲ ኢሮብ’ዩ) ከምዚ ክብሉ ኣልቂሶም። ( እቶም ሰብኣይ ኣያ ሎቱ ኢዩ ነይሩ ሳጓኦም። )
ከመዓልካ ኣያ ሓንታ ሎቱ
ሓወይን ዘማይን ክሌታቱ
ቀተሉኻዶ በዓል ኮንቶ መንቱ
ኣይሕመም ኣይሙት ዳኣምበር ዒንዳ ስብሃቱ
ጽባሕ’ንካ ሕነኻ ፈድዩ ይኣቱ።
ቀጺሎም ከኣ፣-
ፈኸራኹም ሓኒናይ ጋማለ
ስም ኣሓኹም ጋማዓሳማለ
ጽንዓት ይሃብኩም ኢሎሙኹም ሙሉኣት ወደከለ።
እቶም ቤተሰብ ድማ ንወደከለ ስብሕቲ ሕረዱሎም በሉ። እንተኾነ ኣቦይ ጭሮም ንበይኖም ስለ ዝነበሩ ፣በዝሑ ወደከለ ወሓዱ ወደከለ ሃብዎም እታ ስብሕቲ ተባህለ። ኣቦይ ጭሮም ነታ ስብሕቲ ኮኪቦም ንመስሓል ኣምጽኡዋ፣ ኣባኡ ድማ ሙሉኣት ወደከለ ዝእከቡሉ ባይቶ ተክፍኒ/ደግፍኒ ዝበሃል ባይቶ ስለዘሎ ዓበይቲ ወደከለ ተዓዲሞም ተሓሪዳ ተበልዔትይበሃል፣
2 ኣብ ዓዲ ግራት’ዩ ዝበሃል፣ ሓደ ሰብኣይ ንወዱ “ሱባጋድስ” ኢሉ ስም ኣውጸኣሉ’ሞ እቲ ቆልዓ ኣብ ዓመቱ ሞተ። ሽዑ እቲ ሰብኣይ ከምዚ ዝስዕብ ኣልቀሰ ይበሃል፣-
ገረዝጊሃር ከይብሎ ከም ሓውቦታቱ
ገረኪኣል ከይብሎ ከም ኣእኮታቱ
ገረማሪያም ከይብሎ ከም ኣሓቱ
ወደየ-ወደየ ሽሙ ከቢዱዎ ደኣ ይኾነን ሞይቱ።
እዚኣ ኣብ እዲስ ኣበባ ተጋሩ ኣዕሩኽተይ ዝነገሩኒ ኢያ፣
( ደጊያት ሱባጋድስ ናይ ከባቢ ዓጋመ ኣመሓዳሪ ዝነበሩ ኢዮም)። ዝኸበርካ ወደይ ኣቶ መኮነን ተስፋይ በራኺ ከምቲ ኣብ መእተዊ ጽሑፈይ ዝጠቐስኩዎ ኣነ ይጠቅም’ዩ ዝበልኩዎ ጽሒፈ ኣሎኹ እንተኾነ ዝጠቅምን ዘይጠቅምን እትፈልጦ ንስኻ ስለ ዝኾንካ እቲ ክኸውን ዘሎዎ ንዓኻ እሓድጎ ኣሎኹ።
እንታይ ከም ዝገበርካ ግን መልሲ ስደደለይ። ነዛ ጽብቕቲ መጽሓፍ ብምጽሓፍካ ደጊመ ደጋጊመ አመስግነካ።