ማሰኛን መላቓሳይን ኣቶ ተወልደ መዓሾ
1ይ ክፋል
መኮነን ተስፋይ
ማሰኛ ኣቶ ተወልደ መዓሾ በዓል ዓዲ ጮማይ፡ ሰራየ ካብ 1897 ክሳዕ 1977 ብህይወት ዝነበሩ ሓያልን ውሩይን ማሰኛ ኢዮም። ንሶም ማሰ ክብሉ እንከለዉ መጀመርያ ንነብሶም ኢዮም ዝገጥሙላ፡-
ኣነ እንድየ ተወልደ መዓሾ
ከም ከኒና ጣልያን ፈውሲ ዓሶ
ንሕሙም ዘረባ ዝፍውሶ
ወዲቐ ዝትንስእ ከም ኩዕሶ
በቲኸ ዝወጽእ እልፊ ፍሕሶ።
ንዓይ’ዶ ክጠፍኣኒ ዘረባ
ቀዲደ ዝሰፍዮ ከም ዓለባ፡፡
* * *
ሓደ እዋን ኣቶ ተወልደ መዓሾ ብገንዘብ ልቓሕ ካብ ትግራይ ኣብዑር ገዚኦም ናብ ዓዶም እናምጽእዎም ከለው ኣብ መንገዲ ሞይቶሞም፡፡ እቶም ኣብዑር መረብ ምስ ሰገሩ ውጽኣት ሓሚሞም ኢዮም ሞይቶም፡ ሽዑ ከምዚ በሉ፡-
ኣብዑር ትግራይ ኣይትርብሑ
ካብ ገዝኦም ክወጹ ዝመስሉ ኣርሑ
መረብ ክበጽሑ ዝጽሕጽሑ
ዓቐበት ዓዲኾተዮ ዘሳፍሑ
ካብ ነብሶም ኣቕርንቶም ዝነውሑ
ሓሪድካዮም ዘይሰብሑ
ግራተይ’ዶ ከረመ ብርዉሑ
ደቀይ ብጥሙዮም ኣኽላባተይ ረብሑ፡፡
* * *
ወዲ ሓዎም ዝዘርኦ ዕፉን ምእንቲ መፍለስ ከይበልዓሉ ክሕሉ ክብል ዓሶ ሓሚሙ ሞተ። ኣቶ ተወልደ መዓሾ ኣብ ቐብሩ ከም’ዚ ክብሉ ወየ በሉ፡-
ወዲ ሓወይ ረኸብካ ጸገማ
ኣየ ኣማውታ’ወ ኣየ ግርማ
ኣዴኻ ከለዋ ዝሓመማ
መረብ ወሪደን ዘይዓማ
ክንዲ መርዓኻ ዲዩ ክንዲ ጋማ
ወርሒ ድየን ሰሙን ክቑርጠማ
ለከማኻ ‘ዶ እዘን ርጉማት ሱማ፡፡
* * *
ኣብ ከባቢ 1942 ዓ.ም ኢዩ። ኣንበጣ በዚሑሉ ኣብ ዝነበረ ግዜ ህዝቢ ቃቔጣ (ኩብኩብታ) ክቕጥቅጥ ምስ ወፈረ ኣቶ ተወልደ መዓሾ “ኣነ ክንዲ ኩብኩብታ ኮይነ ከልቅስየ” ኢሎም ከምዚ በሉ።
እንታይ ዝገበርኩየ ኣይበላዕኩ ኣይሰተኹ ውላድ ቆልዓ
ትጭፍጭፉኒ ዘለኹም ብእሾኽ ጨዓ
መልእኽቲ ሰዲደ ኣለኹ ኣቦይ ከኣ ይሰምዓ
ዒላማ ተኺሉ ይመጽእ ኣሎ ብጉሕ ጨዓ
ንማይ ጻዕዳ ከም ሓዊ ከባርዓ
ንጣፍ ንዓተር ከም ሓዊ ከባርዓ
ምዕሮ ኣይገድፍን’የ ወላ እንቃዓ
ሽዑ ክኸውን’ዩ ስደት ሓንጊርካ ቖልዓ፡፡
* * *
ኣብ ዓዲዃላ ተኣሲሮም እንከለዉ፡ በዓልቲ ቤቱ ነቲ ሓላፊ ካርሼሊ ዝነበረ ጣልያን ሞተት’ሞ ሽዑ “ኣታ ክዛረብየ ኣውጽኡኒ” ምስ በሉ ካብ’ቲ ቤት ማእሰርቲ ብዓጀብቲ ወጺኦም ኣብ ቐብሪ ተረኺቦም፡-
ኣንቱም ሃገር ሰሚዕኩም’ዶ ወረ
ማይ ጻዕዳ ዓደቦይ ሰሚዕኩም’ዶ ወረ
ተወልደ መዓሾ ዘይሎሚ ነይከበረ
ቅድመይን ድሕረይን ክልተ ባሻ ዛግረ
ተወልደ መዓሾ ዘይሎሚ ነይከበረ
እስኪ ንገሩለይ ንደግያት ሃይለ።
ሰበይቲ ዲታ ሞይታ ሰበይቲ እዚ ጎይታና
ኣንስቲ ድጓና ብኸያ ሕዘና
ኣንስቲ ሮማ ብኸያ ሕዘና
ኣንስቲ ዓዲዃላ’ውን ብኸያ ሕዘና
ኣይትተኣጎዳ ከም ኣጣል ገደና
ንዓይስ’ኳ መባልዕተይ ኮይና
ካብ’ዛ ካርሼሊ ወጺኤ ካብ’ዛ ዑና፡፡
ይቕጽል . . . . . .
2ይ ክፋል ዝመጽእ ረቡዕ 22 ጥቅምቲ