በዓል በለስ ከ ሰብዶ ኣይኮነን ?
እዛ ምስላ’ዚኣ ኣብ ተዛረብቲ ትግርኛ ነዊሕ ዘየቑጸረት ኣበሃህላ’ያ። ብግምተይ ናይ 30 ዓመት ዕድመ’ዩ ዝህልዋ ዝኸውን። ከምቲ ለባማት ክምስሉ “ዓሻ ዝተኸሎ ለባም ነይነቕሎ” ዝበልዎ ዓያሹ ዝተኸልዎ ለባማት ክነቕልዎ ዝግባእ ብዙሕ ኣበሃህላታት’ዩ ዘሎ። ሸቕጥ በለስ ካብ ሸቕጥ ባናና ስለምንታይ’ዩ ዝፍለ? በለስ እሾኽ ስለዘለዎ? ደኺምካ ርሂጽካ ስለተምጽኦ ? ሕሱር ስለዝኾነ?ብዙሓት ክምለሱ ዝግብኦም ሕቶታት ኣለው። ኣብ ኤርትራውያን ብዛዕባ በለስ ክለዓል እንከሎ ቅጅል ዝብሉና ህዝቢ ጎረቤትና ተጋሩ’ዮም። እዚ እቲ ኣብ ኣእምሮና ዝቕረጽናዮ ነገር ደኣሉ ኮይኑ’ምበር ኣነ ብውልቀይ ካብ ዝዝክሮ ብዛዕባ በለስ ክለዓል እንከሎ ካብ 100 ሰባት ምናልባት ሓደ ክልተ ተጋሩ እንተዘከርኩ’ምበር ካልኦት ዝፈልጦም ኩሎም ኤርትራውያን’ዮም። ካብ እዋን ስርዓት ደርጊ ክሳዕ’ዛ ካብ ሃገር ዝወጻኹላ 2007 ክረምቲ ክረምቲ በለስ ሸይጦም ስድረኦም ዝሕግዙ፡ ናይ ዝመጽእ ዓመት ናይ ትምህርትን ካልእ ወጻኢታትን ዝሽፍኑ ኤርትራውያን ማእለያ የብሎምን። በለስ ኣብ ከበሳ ብፍላይ ኣብ ምብራቓዊ ሸነኽ ናይ ኣከለጉዛይን ሓማሴንን ኣዚዩ ዝውቱር ዝኾነ ፍረ’ዩ። ክረምቲ መጸ ብጀካ’ቲ ብሸቐጥ በለስ ዝመሓዳደር ድኻ፡ ኣብ ገጠራት ኣነ ብዝፈልጦ ጥራሕ ኣብ በዓል ላዕላይ ዓረት ማለት ደርዓ፡ ሰምዲ፡ ሓላይ፡ ሓድሽ ዓዲ፡ ማይሓረሳትን ካልኦት ዓድታትን በለስ ናይ ክረምቲ ቀለብ ናይ’ቲ ህዝቢ’ዩ። በለስ ዝወፍር መንእሰይ ወይ ጎርዞ ዘለዋ ስድራ ክረምቲ ጸጊባ’ያ ትሓልፎ። ኣብቲ ክረምቲ ብጀካ ሓምሊ ድማ ካልእ ዝኾነ ኣስቤዛ ኣየድልያን ነታ ስድራ። ኣብ ከባቢ ከተማ ዝርከባ ገጠራት ሓያሎ ስድራቤታት በለስ ሸይጠን ብዙሕ ቀዳዳት ገዛ ይዓብሳ’የን። ኣብ በዓል ሰገነይቲ በለስ ካብ ሰለድ ዝበሃል ሃብታም ቦታ ይኹን ካልእ ብኣግማል ተጻዒኑ’ዩ ዝመጽእ። ካብኡ ድማ ብዳክሱም ዝበሃላ ንእስ ዝበላ ናይ ጽዕነት መካይን ናብ ኣስመራን ካልእ ከባቢን ይከፋፈል። ገለ ገለ ዓድታት ነቶም ካብ ከተማ መጽዮም በለስ ወሲዶም ክሸጡ ንዝመጹ ሰባት ናብቲ ናይ በለስ በረኻ መእተዊ ገንዘብ ዘኽፍላ ኣለዋ። ሕምብርተን ዝበሃል ኣብ ከባቢ ዓዲ ቐይሕ ዝርከብ ቦታ ሎሚ ደኣ በሪሱ ይኸውን እምበር ቅድምስ ኣረይቲ በለስ 3 ብር ወይ 5 ብር ከፊሎም’ዮም ገረይወና ወይ ዓቢ ዘምቢል ምሉእ በለስ መሊኦም’ዮም ናብ ከተማ ከይዶም ሸይጦም ስድር ኦም ዝሕግዙ ኔሮም። ልክዕ’ዩ ኣብ ግዜ ክረምቲ ካብ ትግራይ ተሰዲዶም ዝመጹ ሰባት ኣብቲ በለስ ብብዝሒ ዝርከበሉ በረኻ ከሪሞም ዝምለሱ ሰባት ኔሮም’ዮም ይኹን እምበር ኣብ ውሽጢ ኤርትራ ዝርከባ ዓድታት’ውን ግዜ ኣብ ዝሓሰመ እዋን ጠቒለለን ናብቲ ናይ በለስ በረኻ ዝስደዳሉ ግዜ ኔሩ’ዩ። ብዝኾነ ብዛዕባ በለስ ብዙሕ ክበሃል ይኽእል’ዩ። በለስ ምሻጥን ምእራይን ከም ሕሱር ስራሕን መናሸውን ጌርካ ምውሳድን ምጥማትን ብወገነይ ክእረም ዝግብኦ ኮይኑ ይስመዓኒ። ከምቲ ሓደ መራሒ ናይ ኣሜሪካ “ንሃገርና ዘድልያ ጽሩይ ሓንጎልን ረሳሕ ኣእዳውን’ዩ” ዝበሎ ንሕና ኤርትራውያን’ውን ስራሕ ክንንዕቕ ወይ ነቲ ስራሕ ዝሰርሕዎ ሰባት ከነናሹን ዘይስነምባራዊ ዝኾነ ቃላት ይኹን ምስላ ካብ ምጥቃም ክንቁጠብን ይግባኣና።