ዝርዝር ገዳማት፡ ስርዓታት እንዳ’ባ፡ ያታዊ ኣስማትን ኣግራብን

 AMAN TEKESTE W.

 

(ሀ) ዝርዝር ገዳማት ኤርትራ፤

 

1- ገዳም ደብረ ወርቅ ኣቡነ ሊባኖስ ሃም-ሃገረ ስብከት ደቡብ

2- ገዳም ደብረ ሲና፡ ሃገረ ስብከት ዞባ ዓንሰባ፡ ዞባ ዓንሰባ

3- ገዳም ቅዱስ ዮሓንስ መጥምቕ ቴድረር-ሃገረ ስብከት ደቡብ

4- ገዳም ደብረ ጽጌ ኣቡነ እንድርያስ ሰፍኣ-ሃገረ ስብከት ደቡብ

5- ገዳም ደብረ ድምኅ ኣቡነ መርቆሬዎስ-ሃገረ ስብከት ደቡብ

6- ገዳም ወግረ ስኂን ኣቡነ እንድርያስ ዕፉን-ሃገረ ስብከት ደቡብ

7- ገዳም ቅድስቲ ድንግል ማርያም ዓይላ ጉንደት-ሃገረ ስብከት ደቡብ

8- ገዳም ደብረ ቊስቋም ቅድስት ድንግል ማርያም ድባርዋ- ሃገረ ስብከት ደቡብ

9- ገዳም ደብረ ቢዘን ኣቡነ ፍሊጶስ-ሃገረ ስብከት ሰሜናዊ ቀዪሕ ባሕሪ

10- ገዳም ደብረ ጥሉል ኣቡነ ኣብራንዮስ እንዳ ኣቦና -ሃገረ ስብከት ደቡብ

11- ገዳም ደብረ ኮል ኣቡነ ብሩክ ኣምላክ መራጉዝ-ሃገረ ስብከት ደቡብ

12- ገዳም ደብረ ድኁኋን ኣቡነ ዮናስ ቆሓይን-ሃገረ ስብከት ደቡብ

13- ገዳም ደብረ ጽጌ ኣቡነ ዮናስ ትምዛእ-ሃገረ ስብከት ደቡብ

14- ገዳም ደብረ ጽዮን ኣቡነ ዮናስ ዓዲ ውስኽ-ሃገረ ስብከት ደቡብ

15- ገዳም ደብረ ምዕዋን ኣቡነ ብፁእ-ኣምላክ- ሃገረ ስብከት ደቡብ

16- ገዳም ደብረ ኮዳዱ ኣቡነ ብፁእ-ኣምላክ-ሃገረ ስብከት ደቡብ

17- ገዳም ደብረ ወገሪቆ ኣቡነ ተክለ ሃይማኖት ሊባን- ሃገረ ስብከት ዓንሰባ

18- ገዳም ደብረ ሓዋርያት ኣቡነ ሴት ዓዲ ቂታ-ሃገረ ስብከት ደቡብ

19- ገዳም ጻዕዳ እምባ ሥላሴ፡ ዞባ ዓንሰባ፡ ሃገረ ስብከት ዞባ ዓንሰባ

20- ገዳም ቅድስት ዳምያና

21- ገዳም ደብረ ማርያም ሃም፡

22- ገዳም ኣቡነ ኣብሳዲ፡ ክሳሄ

*******

 

(ለ) ዝርዝር ሕግታት እንዳ’ባ ኤርትራ፤

 

1- ስርዓት ሎጎ-ሳርዳ – (ጥንታዊ ፊደላት ትግርኛ ጽሑፍ ዝተረኽቦ ናይ 13 ክ/ዘ)

2- ስርዓት ኣድከመ ምልጋእ – ቅድሚ መግዛእቲ ጥልያን ዝተደብተረ

3- ስርዓት ኣድግናተገለና – ቅድሚ መግዛእቲ ጥልያን ዝተደብተረ

4- ስርዓት ሎጎ-ጭዋ – ቅድሚ መግዛእቲ ጥልያን ዝተደብተረ (ናይ 15 ክ/ዘ ምዃኑ‘ዩ)

5- ስርዓት እንዳ ፍግራይ፡ ሰለስተ ዋዕላ ጽምሮ ትምዛኣ – ቅድሚ መግዛእቲ ጥልያን ዝተደብተረ (ናይ 13 ክ/ዘ ምዃኑ ይንገረሉ)

6- ስርዓት እንጋንኣ ዓጽሚ ሓርማዝ – ቅድሚ መግዛእቲ ጥልያን ዝተደብተረ

7- ሕጊ ቡሮ ዓልን መድዓን (ሕጊ ዓፋር) – ቅድሚ መግዛእቲ ጥልያን ዝተደብተረ

8- ስርዓት ካርነሽም – ኣብ ግዜ ጥልያን ዝተደብተረ

9- ስርዓት ደምበዛን – ኣብ ግዜ ጥልያን ዝተደብተረ

10- ስርዓት ሸውዓተ ዓንሰባ – ኣብ ግዜ ጥልያን ዝተደብተረ

11- ሕጊ ሰሓርቲ-ላምዛ-ወቀርትን ዳምባን – ኣብ ግዜ ጥልያን ዝተደብተረ

12- ስርዓት ሃብተስሉስ-ገብረክርስቶስ-ደቀተሽም – ኣብ ግዜ ጥልያን ዝተደብተረ

13- ስርዓት ምዔም-መሓዛ (ድሒሩ ምስ ስርዓት ኣድግና-ተገለባ ዝተጸንበረ)

14- ስርዓት ሓደግቲ

15- ስርዓት ማይ-ኣድጊ

16- ስርዓት ዝባን ሰራውን እንዳ ደቆን

17- ስርዓት ኣርባዕተ በዓልፋን

18- ስርዓት ጽንዓደግለ

19- ሕጊ ዓደ‘ዓውለ

20- ስርዓት ዘማት

21- ስርዓት ሊባን

22- ኣልቃኑን ኣልዕሩፍ ልሙስሊምን ሊቀባኢል ሳሆ (ሕጊ ሳሆ) – ኣብ ግዜ መግዛእቲ እንግሊዝ ዝተደብተረ

23- ኣልቃኑን ኣልዕሩፍ ልሙስሊምን ሊቀባኢል ኣልሳሕል ኣልዓም (ሕጊ ሳሕል) – ኣብ ግዜ ፈደረሽን 50ታት ዝተደብተረ

24- ኣልቃኑን ኣልዕሩፍ ልሙስሊምን ሊቀባኢል በኒዓምር (ሓድሽ ሕጊ በኒዓምር) – ኣብ ግዜ ፈደረሽን 50ታት ዝተደብተረ

25- ሕጊ ቤት ታርቀ ቦጎስ ብሌን – ኣብ ግዜ ፈደረሽን 50ታት ዝተደብተረ

26- ሕጊ ማርያ (ሕግታት ማርያ ጸሊምን ቀይሕን) – ኣብ ግዜ መግዛእቲ ጥልያንን ኢትዮጵያን ዝተደብተረ

27- ሕጊ ከልአ-መንሳዕ ፍትሕ መሓሪ – ኣብ ግዜ ጥልያን ዝተደፍተረ

28- ሕጊ ብሌን ታርቀን ታውቀን 12ተ ነገደን (ዝተወሃሃደ ሕጊ ብሌን) – ድሕሪ ናጽነት ኤርትራ

29- ሕጊ ኩናማ (ቡያ) – ኣይተደፍተረን

30- ሕጊ ናራ (ቡታ) – ኣይተደፍተረን

31- ሕጊ ብዳውየት (ኣልሳዋሊፍ) – ኣይተደፍተረን

32- ሕጊ ራሻይዳ (መድዓ) – ኣይተደፍተረን

*********

 

(ሐ) ያታዊ ኣስማትን ኣግራብን፤

 

(ሐ-1) መሳርዕ /ናውቲ ማሕረስ፤ ዕርፊ፥ ቅትርቲ፥ ድጒሪ፥ ከርፈስ፥ ጓል-ከርፈስ፥ ምራን-ከርፈስ፥ ማሕረሻ፥ ነዊት፥ ኣርዑት፥ ቀራቚሮ/ቊራብዓት፥ ምራን-ቀራቚሮ /ምራን-ቊራብዓት፥ ምራን-ቀደም፥ ሳእኒ-ርዑት፥ (ውሻል)

 

(ሐ-2) ኣስማት ስፈታት፤ ሰተታ፥ መብልዕ-ቊርሲ፥ ከፈር፥ ስግርፈኦ፥ መኾምብያ፥ ሞኽባዕቲ፥ ሚሐ፥ ኣገልግል፥ ሰፍኢ፥ ግተት፥ ጊባቦ፥ ቅርጫት፥ መሶብ፥ መዝርኢቶ /ቀሪሐት፥ ጥብሒ፥ ዕንቂብ

 

(ሐ-3) ያታዊ ስም መትሓዚ ፈሳሲ፤ ገንኢ፥ ሳርማ፥ ቀንዒ፥ ጥዝእ፥ ጎይቢ፥ ሽሊ፥ መለሲ፥ ጎምቦዞ፥

መርቢል፥ ገበራ፥ ሒላብ፥ ጋብላ፥ መሰጣሕ፥ ዋንጫ፥ ኢደበዛ፥ ኲሮ፥ ጓጉድ

 

(ሐ-4) ባእታታት ህድሞ፤ ገበላ፥ ዛንቀ፥ ዋልድቢት፥ ሕልፍኚ /ሕጓ፥ ተረጋጽ፥ ቀዋሚ-ልዳት፥ ማዕጾ ምስ መርሖኡ፥ ጋማ-ፈጽሚ፥ ከመዓልኩም፥ ጸፍጸፍ፥ ዓንዲ፥ ገመል፥ ሰርወ፥ ምሑጽ፥ ቈጽሊ-መደብደብ፥ ቀጽቀጽ/ቀዝቀዝ

 

(ሐ-5) ኣስማት ኣግራብ፤

ዳዕሮ፥ ዱማ፥ ሳግላ፥ ጋርሳ፥ ኣውሊዕ፥ ሞሞና፥ ዝዋውዕ፥ ኩመል፥ ክሊዓው፥ ኣውሒ፥

ኣውሒ-ጽርጋሕ፥ ኣውሓ፥ ቆልቋል፥ ዓጋም፥ ምልዖ፥ ወይባ፥ ገይሶ፥ ታህሰስ፥ ሽብጢ፥ ታህበብ፥

ጽሕዲ፥ ሰራው፥ ጨዓ፥ ቆንጠፍጠፈ፥ ዓንዴል፥ ጋባ፥ ዓካት፥ ተምሪ፥ ሕሞር፥ ዓርኮብኮባይ፥

ስየ፥ ቀላሚጦስ፥ ሚም (ኒም)፥ ዑበል፥ ሽባኻ፥ ዓየ፥ ዓሻ-ኦም፥ ቀንጠብ፥ ኩሩዋሕ፥ ሓንሰ፥

ጭጐኖ፥ መቒዕ፥ ዓላ፥ ሰሰወ፥ ሓጺባ፥ ዝበ፥ ጎኖቕ፥ ሰርነግ፥ ሰምባሃምቦ፥ ኣርጉዲ፥ ኪሊዓው

ምዕጉቶት፥ ጎሞሮ፥ ጠጠዓሎ፥ ኣለንዲያ፥ ዓጥዓጥ፥ ኦባ፥ ድግድጒኛ፥ ዓንቋ፥ ጽንቁያ፥ ሕጻውጽ፥

ለሓይ፥ መቐር፥ ቡዋኽ፥ ዕቡኽ፥ ጨቐምጠ፥ ኣርግዛና፥ ዓበልካኸ፥ እሾኽ-ዝብኢ፥ ታምቡዂ፥ ጸሊሞ፥

ሓቢ-ጸሊም፥ ቅንጭብ፥ ሓርማዞ፥ መሰቓ፥ ከርመድ፥ ሱር-በትሪ፥ ጭዕንዶግ፥ ክትሪት፥ ኣርቃይ፥ መጠረ፥

ሰብዓ፥ መብጥዕ፥ ዕጭመዓር፥ ሸዊትሓጋይ፥ ሓበነ፥ ሒሖት፥ ጽንቁያ፥ ቀረጽ፥ ጾዶ፥ መዘጉፍ፥ ቆሎ-ዳሽም

ብስና፥ ሽቶራ፥ ስኑሕ፥ ክርውራው-ጤል፥ ጨቐምጠ-ከልቢ፥ ላሓም፥ ጸሓይ-ፈርሀ፥ ኣትካሮ፥ ኣጐል፥ ቆረነት፥

ዓቕባ፥ ጊንደዐ፥ ጋባ-ኣድጊ፥ ጨዓረ፥ ዛንዛይ፥ ዓዳይ፥ በርበረ-ጸሊም፥ ሻምብቆ፥ ስምዕዛ፡ ሕርሚ-ጤል

ኩኽ፥ ካዝሚር፥ ኣራንሺ፥ ለሚን፥ መንደሪኒ፥ ማንጉስ፥ ወይኒ፥ ዘይቱን፥ በናና፥ ፓፓዮ፥ ቱፋሕ

ሕኛ፥ ዒቃ፥ ሔሖት፥ ዛብያ-ወዲ-ማሕዮ፥ ፈሲሃዲማ፥ በለስ፥ በርሰናይ፥ ስሑግ፥ ዓማም-ገመል

ጻዕዳ-ቀንጠብ፥ ጸሊም-ቀንጠብ፥ ጻዕዳ-ጨዓ፥ ጻዕዳ-ቀላሚጦስ፥ ኣጉሳዕና፥ ቡን-ጥልያን፥ ሓምቦ-ሓምቦ

 

*****

 

መወከሲታት፤

ሀ – ዝርዝር ደብርታት ኤርትራ ካብ ሓው በረኸት ኣጋፐ /ጀርመን

ለ- ዝርዝር ስርዓታት ሕጊ እንዳ’ባ ካብ መጽሓፍ ሕጊታት እንዳ’ባ ብመንጽር ዘመናዊ ሕጊ ንጾታዊ ማዕርነት ከምኡ’ውን ሬድዮ ኤስ-ቢ-ኤስ ብመኰነን ተስፋይ ዝተዳለወ ትሕዝቶ

ሐ- ዝርዝር ያታዊ ኣስማትን ኣግራብን ካብ ጽሑፋት ፈይስቡክ የርህዎ ኣምላኽ (ኣብቲ ኣስማት ኣግራብ ባዕለይ ወሳሲኸሉ ኣሎኹ)